सर्व्हिस मोटार

आमच्या वडिलांकडून, घरातल्या इतर मोठ्यांकडून मला माझ्या जन्मापूर्वीचा चंद्रपूर - नागपूर प्रवासाचा इतिहास कळला तो साधारण असा.

१९६० च्या दशकात चंद्रपूर ते नागपूर मार्गावर "बालाजी सावकार" यांची "सर्व्हिस मोटार" चालत असे. ही बस चंद्रपूर ते नागपूर हा प्रवास मूल - सिंदेवाही - नागभीड - भिवापूर - उमरेड या जवळपास २०० किमी मार्गाने करीत असे. सध्याचा नागपूर - बुटीबोरी - जांब - वरोरा - भद्रावती - चंद्रपूर हा १५० किमी अंतराचा मार्ग साधारणतः १९७० च्या आसपास प्रचलित झाला असावा.

सर्व्हिस मोटारींची, त्यातल्या प्रवासांची वर्णने वडील मंडळींकडून आणि मराठी साहित्यातून वाचलेली आहेत. परवा आमच्या ग्रुपवर अशाच एका जुन्या खाजगी बसचा फोटो सापडला आणि ही सगळी वर्णने आठवलीत.

गेल्या ३० वर्षात नागपूर ते चंद्रपूर प्रवासाच्या बदलत गेल्या, विकसित होत गेलेल्या स्वरूपाचा आढावा इथे.

- "सर्विस मोटारीच्या टायमाला असला तरास नव्हता." या वाक्याचे आणि सबंध "म्हैस" कथेचे अक्षरशःसहस्र वेळा पारायण केलेला पुलप्रेमी, बसफॅन, राम.