चिंतनक्षण - ५

 

"भक्ताला परिस्थिती अनुकूल - प्रतिकूल नसते तर ती भगवंताकडे जायला फ़क्त उपयुक्त असते" - डॉ. सुहास पेठे काका

भक्ताची वृत्ती एकदा भगवंताकडे दृढपणे लागली की या जगातल्या अनुकूलतेची किंवा प्रतिकूलतेची त्याला तमा नसते. असलेल्या कसल्याही परिस्थितीचा वापर करून घेऊन भगवंताची भक्ती करायची, आहे ती परिस्थिती ही माझ्या भगवत्भक्तीत साह्यकारीच ठरणार आहे असा ख-या भक्ताचा दृष्टीकोन असतो.

याबाबत तीन संतांचे उदाहरण आहे. श्रीतुकोबांनी "बरे झाले देवा बाईल कर्कशा" अशा शब्दात आपल्या पत्नीचे वर्णन केले आणि अशी पत्नी दिली म्हणून देवा मी तुझ्याकडे लक्ष देऊ शकलो नाहीतर संसारातच गुरफ़टून गेलो असतो, तुझा विसर पडला असता असे वर्णन केले.

संत एकनाथ महाराजांना एकाने विचारले की महाराज तुमचा परमार्थ इतका चांगला, नेटका कसा झाला ? त्यांनी उत्तर दिले की माझी पत्नी अतिशय सात्विक आहे आणि माझ्या अध्यात्मसाधनेत तिची पूर्ण साथ मला आहे.

समर्थ रामदासांना हाच प्रश्न कुणीतरी विचारला असता तर त्यांनी उत्तर दिले असते की मला पत्नी नव्हतीच त्यामुळेच मी फ़क्त परमेश्वराकडे पूर्ण लक्ष देऊ शकलो.

म्हणजे परिस्थिती वेगवेगळी असली, अनुकूल - प्रतिकूल असली तरी ख-या भक्ताच्या, भगवंतप्राप्तीच्या ध्येयाआड ती येत नाही. उलट असलेल्या परिस्थितीचा आपल्या ध्येयप्राप्तीसाठी वापर कसा करून घ्यायचा हे भक्ताला माहिती असते.

- राम सदगुरू मायबाई महाराज "चिंतनक्षणांवर चिंतन" पौष शुद्ध षष्ठी शके १९४६ दिनांक ५ / १ / २०२५