Friday, January 20, 2023

दुर्मिळ ते काही - ५

 यापूर्वीचे याच मालिकेतील लेख.

दुर्मिळ ते काही - १

दुर्मिळ ते काही - २

दुर्मिळ ते काही - ३

दुर्मिळ ते काही - ४


भारतीय रेल्वेत साधारण WDM 2, WDM 3A, WDM 3D किंवा WDG 3 या प्रकारची जी डिझेल एंजिने असतात त्यात लोको पायलट एंजिनाच्या एका बाजूकडेच असतात. लोको पायलट केबिन पासून एंजिनांची एक बाजू जास्त लांबीची तर एक बाजू थोडी कमी लांबीची असते. आम्ही रेल्वे फ़ॅन्स त्यांना अनुक्रमे Long Hood व  Short Hood म्हणून ओळखतो.



                      This is the Loco with  Short Hood Front (SHF mode). 


This is the Loco with  Long Hood Front (LHF mode).

साधारण 1978- 1979 च्या आसपास डिझेल लोकोमोटिव्ह कारखाना, वाराणसी येथून विशिष्ट प्रकारचे Short Hood असलेली फ़क्त काही एंजिने बाहेर पडलीत. लोको पायलट ची दृश्यमानता अधिक व्हावी या दृष्टीने हा प्रयोग झाल्याचे कळते. पण काही कालावधीत लोको पायलट्स नी जुनी एंजिने आणि ही नवीन एंजिने यांच्या दृश्यमानतेत फ़ारसा फ़रक नसल्याचा फ़ीडबॅक दिला असावा. मग अशा प्रकारच्या एंजिनांचे उत्पादन थांबवण्यात आले. एका एंजिनाचे आयुष्य साधारण 35 वर्षे असल्याने 2013 - 2014 पासून ही एंजिने दिसणे हळूहळू बंद होत गेले. आता तर ही एंजिने फ़क्त रेल्वे संग्रहालयातच दिसू शकतील.


This is the Short Hood in normal shape 

AND


This is the Short Hood in "Jumbo" shape.


                                  This is the Short Hood in "Jumbo" shape.

28 नोव्हेंबर 2013 आम्ही सोलापूर - पुणे महामार्गावरून दौंड कडे वळून श्रीक्षेत्र सिद्धटेक येथे जात होतो. मध्येच रेल्वे फ़ाटक लागले. रेल्वेप्रेमी असल्याने मार्गातले फ़ाटक बंद असले की वैताग न वाटता ती आम्हाला फ़ोटो / व्हिडीयो वगैरेंसाठी पर्वणी वाटत असते. याहीवेळी मी गाडीखाली उतरून कॅमेरा सज्ज केला. दौंडकडून दोन डिझेल एंजिने एक BTPN रेक (इंधन तेल घेऊन येणा-या वॅगन्स) घेऊन येताना दिसलीत. जवळ आल्यानंतर पहिला धक्का बसला ती म्हणजे दोन्ही एंजिनांचे Long Hood पुढे होते. आणि आणखी जवळ आल्यानंतर पुढचा धक्का बसला तो म्हणजे दोन्ही एंजिने जम्बो प्रकाराची होती. जम्बो प्रकारचे एक एक एंजिन दिसणेच जिथे दुर्मिळ तिथे दोन दोन जंबो एंजिने एकसाथ दिसणे म्हणजे दुर्मिळातली दुर्मिळ घटना होती. 


गुंतकल शेड (दक्षिण मध्य रेल्वेची) ही दोन जम्बो एंजिने बहुधा पुण्याजवळच्या लोणी येथून इंधन घेऊन वेगात दक्षिणेकडे निघालेली होती.


संपूर्ण व्हिडीयो इथे. 


- इहलोकीच्याच नव्हे तर परलोकी नेणा-या प्रवासालाही कधीही न वैतागणारा रेल्वेफ़ॅन राम.




No comments:

Post a Comment