रेक शेअरींग : हरिप्रिया, महालक्ष्मी, सिद्धेश्वर आणि उद्यान एक्सप्रेस.

 स्व. माधवराव शिंदे हे रेल्वेमंत्री असताना त्यांनी भारतभर रेल्वे रेक्सच्या optimum वापरासाठी दोन किंवा अधिक गाड्यांमध्ये रेक शेअरींग सुरू केले होते.

त्यातलेच हे रेक शेअरींग. साधारण २०१२ ते २०१७ पर्यंत चालले.

सकाळी लवकर सोलापूरला पोहोचणारी मुंबई - सोलापूर सिध्देश्वर एक्सप्रेस सोलापूरला दिवसभर नुसतीच उभी ठेवण्यापेक्षा सकाळी १० च्या सुमारास सोलापूर - कोल्हापूर एक्सप्रेस (मार्गे कुर्डुवाडी - पंढरपूर - सांगोला - मिरज) म्हणून रवाना व्हायची.

तशीच सकाळी कोल्हापूरला पोहोचणारी मुंबई - कोल्हापूर महालक्ष्मी एक्सप्रेस सकाळी ११ च्या सुमारास कोल्हापूर - सोलापूर एक्सप्रेस म्हणून रवाना व्हायची. त्याच दिवशी रात्री या दोन्ही गाड्या अनुक्रमे महालक्ष्मी एक्सप्रेस व सिध्देश्वर एक्सप्रेस बनून मुंबईकडे रवाना व्हायच्यात.

मुंबईच्या वाडीबंदर यार्डात या गाड्यांची दुसर्‍या दिवशी दिवसभर अगदी निवांत देखभाल व्हायची आणि पुन्हा संध्याकाळी आलेली महालक्ष्मी एक्सप्रेस पुन्हा जाणारी महालक्ष्मी एक्सप्रेस म्हणून आणि आलेली सिध्देश्वर एक्सप्रेस पुन्हा जाणारी सिध्देश्वर एक्सप्रेस म्हणून कोल्हापूर आणि सोलापूरला रवाना व्हायच्यात.

या तीन गाड्यांसाठी एकूण ६ रेक्स लागले असते पण रेक शेअरींगमुळे ४ च रेक्स लागायचेत.

सोलापूर - कोल्हापूर आणि कोल्हापूर — सोलापूर प्रवासात या रेक्सचे एसी कोचेस पूर्णपणे बंद करून लाॅक्ड अवस्थेत वापरले जायचेत.

आता २०१७ पासून हे कनेक्शन नाही. दक्षिण मध्य रेल्वेची मुंबई - बंगळूर उद्यान एक्सप्रेस मध्य रेल्वेने घेतली आणि सिध्देश्वर - उद्यान - उद्यान - सिध्देश्वर असे रेक शेअरींग सुरू झालेय. आता त्या गाड्यांना तर आधुनिक LHB रेक्सही मिळालेत.

महालक्ष्मी एक्सप्रेस मध्य रेल्वे कडून दक्षिण मध्य रेल्वेकडे हस्तांतरीत झाली आणि तिरूपती - कोल्हापूर हरीप्रिया एक्सप्रेस सोबत तिचे रेक शेअरींग सुरू झाले.

हरीप्रिया तीच महालक्ष्मी हे अध्यात्मिक प्रमेय रेल्वेनेही मान्य केले.

आता लाॅकडाऊनमध्ये हरीप्रिया एक्सप्रेस अजूनही सुरू केलेली नाही. सध्या महालक्ष्मी एक्सप्रेस आणि महाराष्ट्र एक्सप्रेसचे रेक शेअरींग होतेय.

१९८९ ते १९९३ या काळात, कराड येथील काॅलेज जीवनात विशेष प्रयत्न घेऊन महाराष्ट्र एक्सप्रेस - सह्याद्री एक्सप्रेस - महालक्ष्मी एक्सप्रेस आणि सेवाग्राम एक्सप्रेसच्या क्लिष्ट रेक शेअरींगच्या शोधाची कथा इथे.

- संशोधक वृत्तीचा रेल्वेफॅन राम किन्हीकर.